مبدل حرارتی استخر
برای گرم کردن آب استخر، از مبدلهای حرارتی استفاده میشود. مبدل حرارتی دستگاهی است که حرارت را بین دو دستگاه مبادله میکند. مبدلهای حرارتی میتوانند تبادل را بوسیله آب، گاز، روغن، یا هوا انجام دهد.
در استخرها از مبدل حرارتی استفاده میشود. این مبدلها دارای دو مدار گردش سیال هستند. در یک مدار آب حاصل از تجهیزات مولد (دیگها) و در مدار دیگر آب گرم مورد نیاز شامل آب استخر، آب گرم مصرفی و غیره گردش میکند.
مزیت مبدل حرارتی در مقایسه با آبگرمکن در این است که کیفیت، دوام و پایدارتری بالاتری دارد، مصرف انرژی آن کمتر است، و از لحاظ اقتصادی نیز مقرونبهصرفهتر است.
انواع مبدلحرارتی استخری
انواع مبدلهای حرارتی بر اساس نوع استفاده، ساختمان، و شکل ظاهری به سه دسته اصلی پوسته و لوله، صفحهای، و هوا خنک تقسیم میشوند. مبدل حرارتی پوسته و لوله خود در دو نوع مسی و تمام استیل موجود است. برای گرمایش استخر از مبدل حرارتی نوع پوسته و لوله استفاده میشود.
مبدل حرارتی استخر پوسته و لوله
یکی از مبدلهای حرارتی معروف که در صنایع مختلف کاربرد دارد، مبدل حرارتی پوسته و لوله است. این مبدل در مواقعی استفاده میشود که نیاز به سطح تماس زیاد و فشار بالاتر از 30 بار و حرارتی بیش از 260 درجه سانتیگراد باشد. مبدل حرارتی پوسته و لوله از تعدادی لوله تشکیل شده است که درون استوانهای قرار میگیرد. دو سیال که یکی سرد و دیگری گرم است بدون ارتباط مستقیم با یکدیگر در دیوار فلزی لوله تبادل حرارت میکنند؛ بدین صورت که یکی از سیالها در داخل لوله و دیگری در اطراف لوله جریان یافته و بخار داغ در لوله جریان پیدا میکند. این باعث به جوش آمدن مایع درون لوله میشود. همچنین دو سیال میتوانند در جهات مخالف حرکت داشته باشند. مبدلهای حرارتی پوسته و لولهای بر حسب مقدار پاسهای بین لوله و پوسته تقسیمبندی میشوند.
اجزای تشکیل دهنده مبدل حرارتی پوسته و لوله
مبدل حرارتی پوسته و لوله از اجزای زیر تشکیل یافته است:
- هدر جلویی: بخشی که سیال وارد تیوب مبدل میشود.
- هدر پشتی: بخشی که سیال از تیوب مبدل تگ گذر و چند گذر خارج میشود.
- تیوب باندل: که در بر دارنده تیوب، نگهدارنده تیوب، بافل و غیره است.
انواع مبدل حرارتی استخری پوسته و لوله
از مبدلهای حرارتی پوسته و لوله میتوان در سیستمهای گرمایشی استخر، سونا و جکوزی استفاده کرد. مبدلهای پوسته و لوله به سه نوع تیوب شیت ثابت، U شکل، و یک سر شناور تقسیم میشوند. همچنین، مبدلهای حرارتی پوسته و لوله بر اساس استاندارد بینالمللی TEMAطراحی میشوند که در زیر به برخی از آنها اشاره میشود:
- کلاس R: درفرآیندهای مرتبط با نفت و گاز به کار میرود.
- کلاس C: فرآیندهای عمومی و تجاری از این کلاس بهره میبرند.
- کلاسB: فرآیندهای شیمیایی از این کلاس استفاده میکنند.
سادهترین نوع این دستگاهها دارای یک پاس پوسته و یک پاس لوله هستند. داخل این مبدلها دیوارکهایی نصب است که با ایجاد مولفه سرعت عرضی و تلاطم در جریان، در قسمت پوسته ضریب جابجایی سیال افزایش مییابد و به آنها بافل نیز گفته میشود. مبدلهای حرارتی دیوارکدار بیشتر با یک پاس پوسته و دو پاس لوله و یا با دو پاس پوسته و چهار پاس لوله تولید میشوند. در مبدلهای حرارتی پوسته و لوله بافلدار، جریان سیال سمت پوسته به صورت متقاطع با لولهها در بین دو بافل مجاور جهت داده میشود.
کم هزینهترین مبدل از نظر ساختار، مبدلهای حرارتی پوسته و لولهای U شکل هستند. در این دستگاهها فقط به یک صفحه لوله نیاز است و به همین خاطر، قیمتشان ارزانتر سایر مدلهاست. سطح داخلی لولهها به دلیل خم U شکل تند نمیتوانند با وسایل مکانیکی تمیز شوند. در این مبدلها محدودیتی از نظر انبساط گرمایی وجود ندارد.
وظیفه تبادل را در مبدل پوسته و لوله، جنس لولهها به عهده دارند؛ به گونهای که از دو طرف در تماس با سیالات مورد انتقال حرارت قرار دارند. در واقع، نقش جدا کننده را لولهها در مبدل پوسته و لوله بر عهده دارند. سایز این لولهها متفاوت است و معمولاً از جنس مس هستند. البته بنا به کاربرد، از استیل، نیکل، آلومینیوم، برنج و تیتانیوم نیز برای ساخت لولهها استفاده میشود. اما با توجه به ضریب انتقال حرارت سیال درون یا بیرون لوله، در هر سمت که این ضریب کمتر باشد میتوان از لولههای پرهدار از داخل یا پره دار از خارج استفاده نمود. البته این باعث میشود که بالطبع هزینه ساخت این دستگاه بالاتر باشد.
وظیفه نگهدارنده لولهها، اتصال ورودی و خروجیها، و غیره را پوسته به همراه تیوپ شیت ها بر عهده دارد. انتقال حرارت نیز در داخل پوسته انجام میگیرد. ضخامت پوسته به فشار کار و قطر پوسته بستگی دارد.
هر کدام از مبدلهای حرارتی استخر از لحاظ نوع کارکرد در انواع مختلفی تولید شده و به سه دسته تقسیم میشوند:
- مبدل حرارتی با جریان همسو
- مبدل حرارتی با جریان ناهمسو
- مبدل حرارتی با جریان متقاطع
مزایای مبدل حرارتی پوسته و لوله
مبدل حرارتی پوسته و لوله دارای مزایای مختلفی است. به عنوان مثال، تمیز کردن تیوبهای این نوع مبدل راحتتر است. همچنین، در این مبدل ها سطح تماس زیاد و حجم کم است. به همین خاطر، قادر است در حجم کم، سطح بزرگی را برای انتقال حرارت ایجاد کند. مبدل حرارتی پوسته و لوله دارای طرح مکانیکی خوبی است، فشار در آن به صورت یکنواخت توزیع میشود، و قابلیت استفاده برای دامنه وسیعی از مواد را دارد.
نکته مهم جهت حفظ کارایی انواع مبدل حرارتی این است که در مسیر آب ورودی آنها حتما باید از سختیگیر یا رسوبزدا استفاده شود.
مبدل حرارتی استخری از جنس چدن
نوع دیگری از مبدل حرارتی که در استخرها مورد استفاده قرار میگیرد، مبدل جدنی است. البته مبدل حرارتی از جنس چدن، کمتر در استخرها مورد استفاده قرار میگیرد. این مبدل حرارتی، همانطور که از نامش پیداست، از چدن ساخته میشود. البته به منظور جلوگیری از خوردگی و رسوب گرفتگی، اتصالات سیکل آن از جنس UPVC است. این مبدل به گونهای طراحی شده که به آسانی میتوان کویل را از داخل آن خارج کرد.
تراکم لولههای کویل مبدل چدنی بالا است. این موجب بالا رفتن راندمان مبدل حرارتی شده و باعث میگردد آب استخر سریع گرم شود. همچنین در مبدل چدنی، برخلاف مبدلهای دیگر، آب داخل پوسته میشود و با توجه به اینکه چدن ضریب انتقال کمتری نسبت به استیل دارد، کل حرارت به مایع درون آن انتقال مییابد. طول عمر بالا این مبدل حرارتی بالاست و به دلیل قابلیت ذخیره انرژی، در مصرف انرژی صرفهجویی به عمل میآورد.
راهنمای انتخاب مبدل حرارتی استخر
مبدل حرارتی پوسته و لوله کارآمدتر از دیگر مبدلهای حرارتی است. مبدلهای حرارتی صفحهای به دلیل اینکه رسوب میگیرند، گزینه مناسبی برای استخر نیستند. برای اینکه بتوانید راندمان مبدل حرارتی استخر را افزایش دهید، میتوانید از پمپ سیرکولاتور استفاده نمائید. برای استخرهایی که بار زیادی دارند، موازی یا سری کردن برای گرمایش استخر پیشنهاد میشود. همچنین، مکان مناسب برای قرارگیری مبدل حرارتی، در موتورخانهها و بعد از فیلتر شنی است.
مبدل حرارتی استخر برحسب دمای آب استخر و نوع استخر مورد استفاده (سرباز و سرپوشیده) دارای ظرفیتهای متفاوتی است. در طراحی مبدلهای حرارتی پوسته و لوله، به دلیل کاهش افت فشار مبدل، کویلهای U شکل به کار نمیرود. طول مبدل حرارتی از 50 سانتیمتر تا 120 سانتیمتر متغیر است. البته دقت داشته باشید که با افزایش طول مبدل، مزیت آن بیشتر نمیشود.
مبدل حرارتی استخری جهت تامین گرمایش استخر، در دو نوع تمام استیل و مسی موجود است. البته هزینه مبدلهای حرارتی استیل از مسی بسیار بالاتر است. مبدلهای تمام استیل در اندازههای محدودی قابل ارائه هستند. اما مبدلهای مسی متناسب با اندازه استخر موجود هستند. به دلیل بالا بودن هزینه مبدلهای حرارتی استیل، استفاده از مبدل حرارتی مسی جایگزین خوبی برای نوع استیل است. خاطرنشان میگردد که برای استفاده از مبدل حرارتی به مشعل و دیگ نیاز است.
اما نهایتا، برای اینکه یک انتخاب مناسب و خوبی داشته باشید، لازم است که به این سوالات پاسخ دهید:
- استخر مورد نظر شما روباز است؟ یا سرپوشیده؟ عمومی است؟ یا خصوصی؟
- اختلاف دما جهت افزایش دمای آب استخر چقدر است؟
- به چه تعداد مبدل نیاز است؟
- مدت زمان مورد نیاز برای گرمایش استخر چقدر است؟
برای خرید مبدل حرارتی استخر با کارشناسان ونداد تجهیز تماس بگیرید.