ایرواشر
ایرواشر (Air Washer) که به آن هواشور نیز گفته میشود یک دستگاه تهویه مطبوع دومنظوره است که برای تولید سرمایش و گرمایش به کار می رود. دستگاه ایرواشر هم در فصل زمستان و هم در فصل تابستان مورد استفاده قرار میگیرد. ایرواشرها مثل دستگاه زنت و کولر آبی برای سرمایش از تبرید تبخیری بهره میگیرند. اما برای تولید گرمایش باید از پکیج یا دیگر سیستمهای گرمایشی استفاده کنند. ایرواشر دارای قابلیت فیلتر نمودن آلودگی، گردوغبار، بو و غیره از جریان هوا است.
کاربرد ایرواشر
همان طور که قبلاً اشاره شد، ایرواشرها یا هواشورها برای تولید سرما مانند کولر آبی عمل میکنند. این دستگاهها علاوه بر تولید سرمایش، میزان رطوبت محیط را نیز بالا میبرند. به همین خاطر این تجهیزات صرفاً برای آبوهوای گرم و خشک مناسب هستند. با توجه به اینکه ایرواشر نقشی در کاهش رطوبت هوا موجود در فضای مد نظر ندارد (و حتی میتواند آن را افزایش دهد)، برای مناطق مرطوب گزینه مناسبی محسوب نمیشود. این دستگاههای تولید سرمایش و گرمایش، در ابعاد مختلف بزرگ و کوچک و در انواع افقی و عمودی برای مصارف صنعتی و مسکونی تولید میشوند.
بدنه اصلی ایرواشر چهار دریچه دارد که هرکدام عملکرد خاص خود را دارند:
- یک دریچه که مخصوص عبور هوای تازه است.
- دو دریچه انتقال هوای رفتوبرگشت، که به کانال متصل میشوند.
- یک دریچه برای خروج هوای برگشتی از محفظه ایرواشر است.
همچنین، روی بدنه اصلی ایرواشر سوراخهایی تعبیه شده است که لولههای آب در آنها قرار میگیرند و نقش ارتباط پمپ و نازل پخش آب را بر عهده دارند.
اجزای ایرواشرها عبارتاند از:
- بدنه
- الکتروموتور
- فن
- فیلتر تصفیه هوا
- نازل
- پمپ آب
- تشتک
- پخشکننده هوا
- کویل آب گرم
- تیغه قطره گیر آب
دستگاه ایرواشر مجهز به دمپر است که کارش تنظیم میزان جریان هوای تازه، هوای برگشتی و خروجی برگشتی است. دمپر باید در صورت نیاز هوابندی را بهدرستی انجام دهد. میتوان در ایرواشرها از فیلتر جذب ذرات هوا استفاده کرد و آلایندههای هوا را جذب و بسته به نوع فیلتر استفاده شده جدا نمود. بیشترین کارایی این فیلترها برای فصل زمستان است. بهطور کلی کاربرد ایرواشرها را میتوان اینگونه برشمرد:
- از بین بردن گردوغبار و بوگیری
- از بین بردن آلودگی هوا
- رطوبت زنی
- رطوبت زدایی
- خنک سازی محیط از طریق سرمایش تبخیری
طرز کار ایرواشر
ایرواشر در تابستان هوای گرم را به داخل دستگاه میکشد. سپس با استفاده از پمپ آب و نازل، هوا را شستشو داده و آن را خنک میکند. نازلها با پاشیدن ذرات پودری آب، آلودگیها و گردوغبار را از هوا میزدایند تا بدین ترتیب هوای تمیز و خنک از ایرواشر خارج گردد. هوای خروجی خنک برای تولید سرمایش در تابستان از تبادل حرارتی هوا با ذرات آب و غبارگیری تولید میشود. در فصل زمستان برای تولید گرمایش در ایرواشرها تمام ورودیها بسته میشود و فقط یک ورودی هوا را باز نگه میدارند. در فصل تابستان دریچههای ورودی هوا بیشتر هستند تا هوای تازه وارد دستگاه شود.
مزایای ایرواشرها
ایرواشرها کمپرسور، کندانسور و مبرد ندارند. به همین خاطر نسبت به دیگر سیستمهای تهویه مطبوع قیمت پایینتری داشته و مقرون به صرفه هستند. خنک کنندگی تبخیری و مکانیسم گرمایی ساده با استفاده از کویلهای حرارتی، ایرواشرها را به دستگاه اقتصادی پرکاربردی تبدیل کرده است.
از دیگر مزایای ایرواشرها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- هزینه پایین و مقرونبهصرفه نسبت به سایر دستگاههای تهویه مطبوع
- هزینه نصب و راهاندازی و نگهداری پایین به دلیل تولید همزمان هوای گرم و هوای سرد
- مصرف برق پایین به دلیل نداشتن کمپرسور
- عدم نیاز به سیستم لولهکشی پکیج و رادیاتور
- قابلیت رطوبت زنی ایرواشر که باعث بهبود کیفیت هوا در زمستان میشود.
- حذف ذرات معلق هوا با استفاده از ذرات پاششی آب بدون هیچگونه فیلتر
- قابل نصب روی پشتبام یا سقفهای کاذب و در نتیجه، عدم اشغال فضای داخلی خانه
- تولید سر و صدای کمتر در مقایسه با دستگاههای دارای کمپرسور
نهایتاً خاطر نشان میگردد که ایرواشرهای بزرگ مرکزی، گزینه مناسبی برای گرمایش و سرمایش فضاهای بزرگ هستند؛ چرا که ظرفیت تولید گرمایش و سرمایش بالایی دارند.
معایب ایرواشرها
ایرواشرها در کنار مقرونبهصرفه بودن و تولید سرمایش و گرمایش باکیفیت، معایبی هم دارند؛ از جمله اینکه:
- برای آبوهوای مرطوب مناسب نیستند.
- میزان کاهش دما در ایرواشرها محدود است.
- سیالی که در ایرواشرها استفاده میشود آب است که با توجه به بحران کمبود آب یکی از معایب اصلی آن محسوب میگردد.
- به دلیل استفاده از آب بهعنوان سیال خنککننده، امکان رسوب و خوردگی ایرواشر بالاست.
- کیفیت هوای خروجی ایرواشر پایینتر از هوای سرد و گرم کولرگازی یا چیلر است.
نصب و نگهداری دستگاه ایرواشر
با اینکه ایرواشرها شرایط نصب و نگهداری نسبتاً راحتی دارند، اما برای افزایش کیفیت هوای خروجی و بازدهی دستگاه، بهتر است موارد زیر را رعایت کنید:
- بهترین محل نصب ایرواشر در ساختمانهای مسکونی، پشتبام است.
- برای جلوگیری از اتلاف انرژی بهتر است ایرواشر ساختمانی در داخل اتاقکی نصب شود.
- توصیه میشود که زیر ایرواشر عایق رطوبتی نصب کنید.
- بهتر است در صورت استفاده از فیلتر، در بازههای زمانی مشخص آنها را بررسی کنید.
- در صورتی که مدت زیادی از ایرواشر استفاده نشده است، پیش از استفاده مطمئن شوید که شیر شناور تشتک سالم است.