چیلر ، دستگاه یا پمپ حرارتی است که گرمای محیط داخلی را جذب میکند و با استفاده از برج خنککن یا کندانسور هوایی گرما را به بیرون میفرستد. چیلرها براساس سیکلهای تبرید و مبدلهای حرارتی برای خنک کردن و تأمین سرمایش استفاده میشوند. این دستگاههای خنککننده بیشتر در بخشهای صنعتی مانند کارخانهها با هدف خنکسازی محیط بکار میروند. دو حوزه اصلی کاربرد چیلرها، تهویه مطبوع و صنعتی هستند. برای تهویه مطبوع، آبی که در چیلر سرد شده است رطوبت هوا را کاهش داده و هوا را خنک میکند. کاربرد این نوع چیلرها خنک سازی واحدهای اداری، صنعتی و تجاری متوسط تا بزرگ است. چیلرهایی که برای کاربرد صنعتی بکار میروند محصولات، مکانیزمها و ماشین آلات کارخانهای را بهصورت کنترل شده با آب سرد خنک میکنند و بیشتر برای صنایع پلاستیک سازی، قالب سازی، ریخته گری، صنایع شیمیایی و غذایی، و صنایع دارویی کاربرد دارد.
چیلرها بسته به سیستم و روش کار به دو دسته چیلرهای تراکمی و جذبی تقسیم میشوند. برخی هم چیلرها را برحسب روش خنکسازی به سه مدل چیلر آب خنک، چیلر هوا خنک و چیلر تبخیری دستهبندی میکنند. چیلرهای جذبی و تراکمی عموماً برای تأمین سرمایش دستگاههای خانگی، تهویه مطبوع و تهویه صنعتی بزرگ، نگهداری مواد غذایی و صنایع شیمیایی بکار میروند. چیلرهای جذبی دو مدل تک اثره و دو اثره دارند.
مینیچیلر نیز نوعی چیلر کوچک است که هوای مطبوع ساختمانهای مسکونی، تجاری و اداری کوچک را تأمین میکند.
با توجه به اینکه چیلرها تجهیزات و دستگاههای کنترل الکترونیکی و الکتریکی حساسی دارند، فضاهای باز بههیچوجه جای مناسبی برای نصب چیلرها نیستند. بنابراین، بهتر است که در فضاهای بسته مانند موتورخانه نصب شوند. چیلرهای آبی باید روی پایه محکم و ترازی نصب شوند. چنانچه چیلر آبی قرار است در طبقات نصب شود باید به مقاومت طبقات دقت شود و اطمینان حاصل شود که میتواند وزن چیلر را تحمل کند.
چیلرهای مجهز به کمپرسورهای رفت و برگشتی حین استفاده سروصدای زیادی دارند که باید حین نصب دستگاه، لرزهگیر روی چیلر نصب شود. تعمیرات و بررسی چیلرهای آبی فضای بزرگی میطلبد، حین نصب نیز باید فضای اطراف و دسترسی به کمپرسور، اواپراتور و کندانسور را در نظر گرفت. چیلرهایی که در موتورخانهها نصب میشوند نیز باید فضای کافی برای تعویض احتمالی لولهها داشته باشند. بهتر است فضایی معادل حداقل طول اواپراتور از یک سمت چیلر خالی بماند.
معمولاً برج خنککننده چیلرهای آبی روی پشتبام نصب میشود. این برج باید جایی نصب شود که هوای خارج شده از آن دوباره به خاطر وزش باد وارد دستگاه مکش نشود. در شرایطی که باید چند برج خنککننده کنار هم قرار بگیرند، باید فاصله مناسبی بینشان رعایت شود. حین نصب برج خنککن باید حداقل ارتفاع نصب از زمین یا سطح پشتبام بهگونهای رعایت شود که برف و باران وارد برج خنککن نشود. حداقل ارتفاع مناسب برای نصب برج خنککن 500 میلیمتر از زمین یا سطح پشتبام است.
با توجه به اینکه چیلرها و تأسیسات آن هزینه بالایی دارند توصیه میشود که لولهکشیشان مطابق با استاندارد و دستورالعمل شرکت انجام شود؛ چراکه اجرا و طراحی اشتباه لوله کشی مشکلات زیادی را برای چیلرها بوجود میآورد. لوله کشی در واقع ارتباط بین چیلر، دستگاه مصرفکننده، الکتروپمپ، برج خنک کن، و تأسیسات جانبی را میسر میسازد. از آنجایی که پمپها نقش بسیار مهمی در سیستم سرمایش، گرمایش و تهویه مطبوع ایفا میکنند، نصب و لولهکشیشان دقت زیادی میطلبد. استفاده از لرزهگیر و اتصالات انبساطی برای اتصال لولههای مکش و رانش در پمپها و نصب تراز فلنجها در یک راستا نیز باید حین لوله کشی در نظر گرفته شوند. اگر دو یا چند پمپ موازی در یک سیستم داشته باشیم آنگاه چارهای نیست که تمام پمپها مجهز به یک شیر یکطرفه در لوله رانش باشند. لوله کشی مدار اواپراتور نیز بسیار حائز اهمیت است و باید در جای مناسب در فاصله بین کلکتور برگشت آب از ساختمان و اواپراتور دستگاه نصب شود. بدین ترتیب دیگر خبری از ذرات معلق و رسوبات نخواهد بود. لولههای رفت و برگشتی به چیلر نیز باید با لرزهگیر به هم متصل شوند. پس از اتمام لوله کشی در موتورخانه توصیه میشود که دماسنجی در ارتفاع مناسب برای چک کردن دمای آب ورودی و خروجی اواپراتور و برج خنککن تعبیه شود. لولهکشی برجهای خنککننده بصورت موازی انجام میشود تا آب ورودی به تمام برجها به یک اندازه باشد.
دو عامل اصلی نگهداری مناسب چیلرها رسیدن به حداکثر بازده چیلر و حفظ این بازده حداکثری است. پس از نصب و راهاندازی چیلرها کار تمام نمیشود، اقدامات مهم برای نگهداری مناسب از چیلرهای ساختمانی عبارتاند از:
افزایش دمای آب سرد، پایین آوردن دمای آب کندانسور، به حداقل رساندن میزان رسوبات، خارج کردن هوا از کندانسور، و استفاده از آب کافی، تعویض کمپرسور تکنیکهایی هستند که به کمک آنها میتوان کارایی چیلرها را بهتر کرد و هزینههای عملیاتی را کاهش داد.
با انتخاب صحیح چیلر و خرید آن از یک فروشنده معتبر میتوانید بدون هیچ مشکل و دغدغهای از مزایای این دستگاه بهرهمند شوید.