برج خنک کننده یا کولینگ تاور (Cooling tower) نوعی مبدل حرارتی است که از طریق تماس مستقیم دو سیال آب و هوا گرمایی را که کندانسور تولید میکند، به محیط بیرون انتقال میدهند. در یک برج خنک کننده، آب گرم خارج شده از کندانسور با استفاده از پمپ تعبیه شده در برج به قسمت بالای خنککن فرستاده میشود و ازآنجا به درون تشتک میریزد. در مرحله بعد آب برای خنک شدن به برج خنک کننده برمیگردد. مقدار آبی که در این سیستم برج خنک کن از بین میرود به شکل برج خنک کن، شدت جریان هوا در برج خنک کن، طرح قطره گیر و حجم آب خنک شونده بستگی دارد.
برجهای خنک کننده با استفاده از سیستم توزیع آب گرم، آب را به شکل یکنواخت روی شبکهای به نام پرکننده پخش میکنند. با توجه به اینکه رطوبت هوای خارج شده از برج خنک کن حاوی مواد معدنی و شیمیایی با غلظت زیاد است توصیه میگردد که برج خنک کن در پارکینگ یا مکانهایی با پنجرههای بزرگ نصب نشود.
بیشترین کاربرد این مدل برجها، خنک کردن آب و پمپاژ دوباره آب به چرخه صنعت است. برجهای خنک کن برای سیستمهای تهویه مطبوع، واحدهای صنعتی و نیروگاههای تولید انرژی استفاده میشوند. برجهای خنک کن اجزای مختلفی دارند که پرکاربردترین اجزای آنها فنها هستند که کارشان ایجاد جریان هوا است. دیگر قطعه موجود در کولینگ تاورها پکینگ است که برای افزایش تبادل گرما بین جریان هوا و جریان آب به کار میرود. حوضچه، قطره گیرها و بدنه از جنس فلزی، فایبرگلاس یا بتنی از دیگر اجزای اصلی برجهای خنک کن محسوب میشوند.
کار اصلی برجهای خنک کن خنک کردن آب است. به همین خاطر اطلاعاتی از قبیل دبی آب، دمای ورودی آب، و دمای آب خروجی از برج خنک کن و همچنین موقعیت جغرافیایی باید حین انتخاب برج خنک کن در نظر گرفته شوند. ازآنجاییکه برجهای خنک کن جزو سیستمهای تبخیری محسوب میشوند عملکرد آنها به شرایط آب و هوایی محیطی که در آن استفاده میشوند نیز بستگی دارد.
برج خنککن برای خنک کردن آب و از بین بردن حرارت در اندازههای مختلف تولید میشود. درمجموع، برجهای خنک کن به سه دسته زیر تقسیم میشوند:
حین انتخاب محل نصب برج خنک کننده باید این نکات را در نظر بگیرید که در برجهای خنککننده جریان هوای زیادی جابجا میشود، سر و صدای زیادی دارند، و سنگین هستند.
موارد مختلف دیگری از جمله توانایی خنک کردن، مسائل اقتصادی، تجهیزات مورد نیاز و شرایط محیطی طبیعی نیز باید در حین انتخاب برجهای خنک کننده مدنظر قرار گیرند. از دیگر مواردی که در انتخاب انواع برج خنککننده اهمیت دارند عبارتاند از:
برج خنک کن را میتوان طی چند مرحله برحسب پارامترهای مختلفی انتخاب کرد. برجهای خنک کن بسته به چهار پارامتر اصلی، یعنی دمای آبی که وارد برج خنک کن میشود، دمای آبی که از دستگاه خارج میشود، حداکثر دمای مرطوب محیطی که برج در آن نصب شده است، و دبی جریان آب، انتخاب میشوند.
بهتر است پیش از انتخاب و خرید برج خنککننده، موارد زیر را در نظر بگیرید تا بتوانید بهترین انتخاب را داشته باشید:
برج خنک کننده چیست و چگونه کار میکند؟
برج خنک کننده چه کاربردی دارد؟