برج خنک کننده با معادل انگلیسی cooling tower یکی از تجهیزات سرمایشی و تأسیساتی ساختمان است که از آن در کاهش و دفع حرارت در کارخانجات ، پالایشگاه ها ، سازمان ها ، آپارتمان ها و ساختمان های بزرگ استفاده می شود. برج خنک کننده با برقراری تماس بین آب و هوا در نقش یک مبدل حرارتی عمل کرده و باعث خنک شدن آب گرم می شود. از این رو، رایج است که برای دفع گرما از طریق سیستم های سرمایشی، تهویه مطبوع و فرآیند صنعتی از برج خنک کننده استفاده می شود. ذکر این نکته لازم است که نرخ مصرف آب در یک برج خنک کننده تنها در حدود 5% نرخ مصرف آب در یک سیستم با جریان آب طبیعی است. در نتیجه، برج خنک کننده کم هزینه ترین سیستمی است که با مصرف آب کار می کند. به علاوه، میزان اتلاف آب گرم شده در برج خنک کننده بسیار کم بوده و همین امر باعث می شود تا اثرات سوء زیست محیطی این وسیله تا حد زیادی کاهش یابد. نکته دیگر این که در برج خنک کننده می توان آب را تا حدود 2 الی 3 درجه سانتیگراد خنک کرد. دمای هوای مرطوب بسته به میزان رطوبت هوا، معمولاً خیلی کمتر از دمای خشک محیط است.
اساس کار یک برج خنک کننده بر پایه جذب و دفع گرما در یک فرآیند تهویه مطبوع است. در واقع، برج خنک کننده، با جذب گرما از یک فرآیند و دفع آن به فضای بیرون از راه تبخیر، عمل خنک سازی را انجام می دهد. از آنجا که آب موجود در فرآیند خنک سازی در مدار برج خنک کننده برگشت یا اصطلاحاً سیرکوله می شود، غلظت مواد معدنی در آن در اثر تبخیر تدریجی آب افزایش می یابد. بنابراین لازم است تا آبی که به برج خنک کننده وارد می شود، تحت عنوان آب جبرانی برج خنک کننده یا Make Up توسط یک دستگاه تصفیه آب، سختی موجود در آن گرفته شود تا بازدهی و عملکرد برج خنک کننده کاهش نیابد. بر این اساس بسیاری از افراد خرید برج خنک کننده را با خرید دستگاه سختی گیر تکمیل می کنند.
از لحاظ شکل ظاهری، برج های خنک کننده به دو دسته برج خنک کننده مکعبی و برج خنک کننده مدور یا مخروطی تقسیم می شوند و معمولاً بر اساس نوع عملکرد آنها طبقه بندی زیر را خواهیم داشت:
همان طور که در بالا اشاره شد، کارکرد برج خنک کننده بر اساس عمل تبخیر آب می باشد. به همین دلیل، طبیعی است که در برج خنک کننده مدار باز همواره و به طور مرتب با مشکل کاهش آب روبرو هستیم. این نوع اتلاف آب به هدر رفت تبخیری (Evaporative lost) معروف است.
تبخیر آب باعث بالا رفتن املاح جامد (TDS) می گردد. بنابراین باید به صورت مرتب بخشی از آب داخل تشتک برج خنک کننده تخلیه گردد. این نوع اتلاف آب را اصطلاحاً زیر آب (Blow down) می گویند.
نوع دیگری از اتلاف آب در برج خنک کننده صورت می گیرد که به ماندگی قطرات در هوای خروجی از برج خنک کننده می انجامد. در این نوع اتلاف، هوای خروجی از بالای سطوح خنک کننده در برخورد با آبی که از نازل ها خارج می شود باعث تغییر جهت قطرات ریز آب و حرکت آنها به سمت بالای برج خنک کننده می گردد. این نوع اتلاف را ماندگی قطرات آب در هوا (Drift lost) می گویند.
در یک برج خنک کننده باید با استفاده از جریان آب جبرانی، هر سه نوع این اتلاف را تأمین کرد. مجموع آب جبرانی در یک برج خنک کننده به شرایط آب و هوایی محیط بستگی دارد ولی به صورت میانگین حدود 1.5 الی 2 درصد آب در گردش به هدر می رود. به منظور کاهش آب جبرانی از طریق ماندگی قطرات، در دستگاه های برج خنک کننده از قطره گیر استفاده می شود. استفاده از آب بدون املاح یا با املاح کم باعث کاهش اتلاف از طریق زیرآب می گردد. معمولاً در مسیر ورودی آب جبرانی به برج خنک کننده از سختی گیر یا آب شیرین کن استفاده می شود.
به عنوان راهنمای انتخاب برج خنک کننده و برای مطالعه بیشتر پیشنهاد می شود به مجله تأسیساتی ونداد تجهیز مراجعه کنید. سیستم سرمایشی و تهویه مطبوع ساختمان، اهمیت ویژه ای در کیفیت محیط زندگی شما از هر نظر دارد. فروشگاه اینترنتی ونداد تجهیز به عنوان مرجع تخصصی فروش انواع تجهیزات در حوزه تهویه مطبوع، گرمایشی، سرمایشی و موتورخانه، پمپ و سیستم های آبرسانی، استخر سونا و جکوزی، برج خنک کننده ، تصفیه آب و هوا با تنوع بسیار زیاد از لحاظ برند و مدل، با داشتن تیمی فنی و متخصص تلاش دارد تا بهترین کیفیت و رضایت را از آن هموطنان و به ویژه صنعت گران نماید. در صورتی که قصد خرید برج خنک کننده ونداد تجهیز و برندهای مشابه دیگر دارید و نیاز به بررسی و مشاوره دارید می توانید برای اطلاعات بیشتر و همچنین مشورت با کارشناسان فروش ونداد تجهیز تماس بگیرید.
برج خنک کننده چیست و چگونه کار میکند؟
راهنمای انتخاب برج خنک کننده
برج خنک کننده چه کاربردی دارد؟
راهنمای نصب برج خنک کننده
برج خنک کننده فایبرگلاس مکعبی
ویژگی ها و مزایای برج خنک کننده فایبرگلاس