نکاتی که باید در هنگام انجام عملیات لوله کشی پمپ و بوستر پمپ در نظر داشت!

ملاحظات لوله کشی پمپ و بوستر پمپ

یکی از اصول مهم در یک شبکه آبرسانی، جانمایی لوله کشی است. توجه به این نکته لازم است که اگر اصول لوله کشی پمپ ها به درستی رعایت نشود، به مشکل ناپایداری هیدرولیکی در پروانه برمی خوریم؛ در نتیجه منجر به افزایش بار شفت شده و سطوح ارتعاش بالاتر و خرابی سیل (نشت بند) یا یاتاقان ها به وجود می آید. اساساً علت عمده ارتعاش پمپ ها و خرابی های سیل ها و یاتاقان ها عدم رعایت اصول و فنون لوله کشی است. گاهی اوقات ممکن است لوله کشی قسمتی از سیستم لوله کشی به درستی کار نکند اما کارکرد کلی سیستم، درست و رضایت بخش باشد و لذا این امر برای تصمیم گیرنده، ممکن است اغواکننده باشد. بنابراین باید عملکرد کلی سیستم، ملاک قرار نگیرد و بررسی های لازم انجام گیرد.

وقتی یک پمپ در حالت بهره برداری است مایع باید با فشار درستی به چشمی پروانه برسد. همچنین جریانی نرم (آرام) و یکنواخت برای بهره برداری قابل اعتماد لازم است. این امر تا اندازه زیادی بستگی به طراحی لوله مکش دارد. باید به این نکته توجه داشت که در بوستر پمپ ها، همیشه موازی کردن تعدادی از پمپ ها، حاصل مجموع دبی پمپ ها را در اختیار نمی گذارد و همواره باید درصدی به عنوان ضریب اطمینان در نظر گرفته شود.

موقعیت نصب پمپ و بوستر پمپ

یکی از معیارهای مهم  در قابل اطمینان بودن نصب پمپ، موقعیت نصب آن است. در واقع، موقعیت پمپ نصبی نسبت به منبع مکش، یک پارامتر حیاتی و مؤثر در کسب اطمینان در فرآیند لوله کشی است. نکنه مهم این است که برای کاهش اثر اتلافات اصطکاکی، هر پمپ باید نزدیک به منبع مکش در دسترس باشد.
در بسیاری از طراحی ها که مخازن ذخیره روی زمین نصب می شوند به این نکته توجه نمی شود که ارتفاع مکش پمپ یا بوستر پمپ ۲۰ تا ۵۰ سانتی متر در برخی موارد بالاتر از کف قرار می گیرد و در صورتی که از مخازن با ارتفاع کم استفاده شود، حجم قابل توجهی از مخزن غیر قابل دسترسی است.

قطر و اندازه لوله در پمپ ها و بوستر پمپ ها

قطر لوله ورودی و خروجی پمپ باید حداقل یک سایز بزرگتر از اندازه نازل باشد. در قسمت مکش لازم است تا اندازه لوله از خط مکش تا نازل ورودی را کاهش دهیم. در صورتی که نازل ورودی در یک سطح افقی قرار دارد لازم است از یک تبدیل کاهنده خارج از مرکز با قسمت افقی در بالا استفاده شود. این پیکر بندی مسئله جریان گردابی را در یک نقطه دور در لوله مکش حذف می کند که ممکن است به طرف چشمی پروانه رفته و به عملکرد پمپ آسیب برساند.
همچنین در خط رانش قائم، باید از یک تبدیل افزاینده مرکز استفاده شود که لازم است به فلنج تخلیه و بالا دست هر نوع شیری وصل شود. این کار، برای کاهش سرعت جریان ترک کننده از پمپ به یک مقدار قابل قبول در درون سیستم لازم است. سرعت کمتر باعث می شود اتلافات اصطکاکی کاهش و قدرت پمپ به حداقل برسد.

لوله ورودی پمپ و بوستر پمپ

یکی از تمهیداتی که در خصوص نصب پمپ و لوله کشی باید انجام گیرد، نصب لوله ورودی پمپ و بوستر پمپ است. به عنوان یک نکته کلیدی، توصیه می شود یک لوله مستقیم با طول معادل ۵ تا ۱۰ برابر قطر آن را بین تبدیل کاهنده مکش و اولین مانع در خط قرار دهید. این وضعیت منجر به جریان یکنواخت مایع به چشمی پروانه می شود که الزاماً در شرایط مکشی، بهترین حالت می باشد. در این صورت هر نوع اغتشاش در منبع مکش یا لوله بالا دست قبل از برخورد به چشمی پروانه آرام می شود. نکته دیگر اینکه، برای لوله با قطر بزرگتر از ضریب کوچکتر(مثلا ۵) و برای لوله با قطر کوچکتر از ضریب بزرگتر (مثلا ۱۰) استفاده می کنیم.

 زانوهای مکش پمپ

زانوهای نازل ورودی پمپ لازم است حذف شود. بیشتر بحث در مورد پیکر قابل قبول یک زانو در فلنج مکش یک پمپ می باشد. همواره یک جریان غیر یکنواخت در یک زانو وجود دارد و وقتی آن را در قسمت مکش هر پمپ وصل می کنیم، جریان غیر یکنواختی در چشمی پروانه به وجود می آید. این امر می تواند باعث اغتشاش و ورود هوا شود که درنهایت منجر به خرابی پروانه و ارتعاش می شود.
بدتر از حالت یک زانو، حالت وجود دو زانو در قسمت مکش پمپ می باشد. خصوصاً در صورتی که آنها نزدیک به هم و به صورت ۹۰ درجه نسبت به هم قرار گیرند، موجب اثر چرخشی در مایعی شده که به پروانه می رود و سبب اغتشاش، کم شدن راندمان و ارتعاش می شود. اگر که زانو را در ورودی پمپ دو مکشه افقی وصل کنیم، این مسئله، وضعیت پیچیده تری پیدا می کند. در این صورت، جریان های غیر یکنواختی در چشمی های چپ و راست پروانه به وجود می آید که منجر به از بین رفتن تعادل هیدرولیکی می شود. تحت این شرایط است که یاتاقان دارای اضافه بار در حالت انسداد پمپ به صورت ناگهانی خراب خواهد شد. در صورتی که پمپ، دارای نشت بند مکانیکی باشد، معمولاً  به جای یاتاقان، این نشت بند خراب می شود.
در زمانی که لازم است از یک زانو در ورودی یک پمپ دو مکشه استفاده کنیم، باید این زانو به صورت عمود بر شفت قرار گیرد.

کرنش لوله در پمپ و بوستر پمپ

نصب لوله ها باید به گونه ای باشد که هیچ گونه کرنشی بر پوسته پمپ تحمیل نشود. بسیار اتفاق افتاده است که به دلیل  تحمل وزن لوله واتصالات در پمپ ها و بوستر پمپ ها پوسته پمپ متأسفانه دچار آسیب شده است. لذا در سیستم های بوستر پمپ که کلکتور ها و اتصالات دارای وزن بالا هستند، استفاده از ساپورت زیر کلکتورها از الزامات اساسی است.
حمل بوستر پمپ ها به صورت کامل حتی با استفاده از ساپورت در ابعاد بزرگ می تواند خطر آفرین باشد. به دلیل عدم مقاومت ساپورت نه تنها کلکتور و پوسته پمپ آسیب می بیند بلکه ساپورت ها هم دوام نمی آورند.
فلنج های لوله را باید به دقت قبل از سفت کردن پیچ ها،‌ تنظیم  یا به طور دقیق تر، هم محور کرد و همه لوله ها، ‌شیر ها و اتصالات مربوطه به آنها را باید به طور مستقل تکیه گاه گذاری کرد بدون اینکه هیچ کرنشی بر پمپ تحمیل شود.ساختمان لوله کشی از پمپ تا سیستم در کاهش کرنش لوله مؤثر است. هرگونه تنش تحمیل شده بر پوسته پمپ به وسیله لوله باعث احتمال کاهش اعتماد پذیری رضایت بخش و عملکرد شده و ممکن است هزینه های نگهداری را بالا ببرد.
ابزار هم محوری لیزری لوله، دارای سودمندی های خوبی برای استفاده کنندگان پمپ می باشند.این ابزار را بروی پمپ یا لوله ها قرار می دهند که یک راه موثر برای ممانعت از کرنش لوله در طول نصب اولیه می باشد.

اثر کرنش لوله در یک پمپ یا بوستر پمپ احتمال دارد به کوپلینگ شفت منتقل شود. با دقت فناوری هم محوری لیزری، ‌کرنش لوله را می توان اندازه گیری کرد. این کار باید جزئی از برنامه هم محوری شفت باشد. با شل کردن اتصال لوله بعد از هم محوری شفت هر حرکتی در کوپلینگ بیانگر وجود کرنش لوله بوده و از این رو امکان تصحیح وجود دارد.

واقعیت این است که استثناء در هر قانونی وجود دارد. به عنوان مثال،  پمپ AP1610 که در صنایع نفت مورد استفاده قرار می گیرد، سطح بالایی از نیرو ها و کشتاورها را به وجود می آورد که بر فلنج های پمپ تحمیل می شود. این موضوع باید در هر پمپ خریده شده برای این صنایع مورد قبول باشد. به عنوان یک قانون کلی، همه پمپ های  API، تنومندتر و سنگین تر از پمپ های ANSI هم اندازه خود می باشند.
در کاربردهایی با درجه حرارت بالا مقدارناچیزی ناهم محوری برای لوله ها به دلیل رشد حرارتی در طول زمان بهره برداری غیر قابل اجتناب است. تحت چنین شرایطی، وجود اتصالات انبساطی حرارتی برای اجتناب از انتقال کرنش لوله به پمپ لازم است. در هر صورت، اگر انتهای اتصال انبساطی نزدیکتر به پمپ به صورت محکم مهار نشود، کرنش لوله بر پمپ اثر کرده و اثر اتصال انبساطی از بین می رود. برای اطمینان از تراکم یکنواخت واشر نشت بند (گاسکت)همواره پیچ ها را به صورت قطری نسبت به یکدیگر و به صورت یک در میان محکم می کنیم.

اتصالات لوله کشی در پمپ و بوستر پمپ

در مورد اتصالات لوله کشی از جمله شیر مکش باید بگوییم شیر مکش فقط یک وظیفه دارد که آن هم، جدا کردن پمپ از سیستم در طول زمان تعمیرات است. از این شیر، نباید برای خفه کردن (تنظیم) جریان استفاده کرد چرا که باعث کاویتاسیون و بازگشت سیال در چشمی پروانه می شود. توجه داشته باشید که صافی مکش باید در ورودی پمپ برای جلوگیری از ورود ذرات به داخل پروانه نصب شود. در این حالت، صافی با سطح خالص ۵ تا ۶ برابر اندازه سطح خط مکش توصیه می شود. در هر صورت، علیرغم وظیفه ای که آنها دارند، مقاومت را بالا می برند. هر ذره ای که از صافی عبور می کند، باید بتواند از پمپ عبور کند و پمپ باید توانایی عبور چنین ذراتی را داشته باشد. صافی ها یا همان استرینرها باید به صورت دوره ای و منظم نیاز به سرویس دارند.

معمولاً شیر های تخلیه (رانش) یک شیر یک طرفه و یک نوع شیر جداساز (مجزا ساز) می باشند. چنانچه شیر یک طرفه از گردش معکوس در نتیجه برگشت سیال هنگام قطع شدن پمپ جلوگیری می کند، باید نزدیکترین شیر به شیر تخلیه پمپ باشد. کارکرد شیر جداساز این است که علاوه بر جداسازی پمپ برای تعمیر و نگهداری، پس از روشن شدن پمپ، باز می شود  تا از کارکردن پمپ در نقطه ای دور از نقطه عملکرد جلوگیری شود.

ممکن است یک شیر کنار گذر برای تنظیم جریان در صورت بهره برداری با دبی پایین در زمان زیاد، لازم باشد. نکته دیگر اینکه،  این شیر از خاموش و روشن کردن های مکرر جلوگیری می کند. اهمیت این امر در محرک های موتوری بزرگتر بیشتر است.

لرزه گیر در پمپ و بوستر پمپ

به وضوح ارتعاشات پمپ هر چقدر کم هم باشد، اثر مخربی بر شبکه لوله کشی و انتقال سیال در یک ساختمان دارد. با استفاده از لرزه گیر می توان تا حدود زیادی از تأثیر این ارتعاشات بر شبکه لوله کشی می کاهد. استفاده از این ابزار، مطابق با کاربری و سیال عبوری از پمپ و فشار و دمای کاری می تواند مفید واقع  شود.

حباب های هوا در ورودی پمپ

هر عاملی را که ممکن است منجر به تشکیل حباب های هوا در قسمت مکش پمپ شوند، حذف کنید. این حباب ها باعث اغتشاش و ورود هوا می شوند که در طولانی مدت باعث خرابی پروانه و ارتعاش می گردد.

طراحی منبع مکش

پتانسیل جریان گردابی یا ورود هوا را در منبع مکش حذف کنید. در صورتی که پمپ از یک تانک یا چاهک مایع می گیرد، تشکیل گرداب می تواند هوا و بخار را به خط مکش بکشاند. معمولاً این مشکل را می توان با استغراق کافی مایع بالای ورودی مکش حل کرد. یک طراحی با دهانه شیپوری مقدار استغراق مورد نیاز را کاهش می دهد. این استغراق کاملاً جدا و مستقل از NPSH مورد نیاز پمپ است.
مراقبت زیادی باید در طراحی چاهک صورت گیرد تا این اطمینان حاصل گردد که مایع خالی شده در چاهک، هوا یا بخار را وارد مایع عبوری به طرف دهانه مکش نمی کند. در صورتی که چاهک به اندازه کافی بزرگ باشد، هر مسئله با چنین طبیعتی احتمال دارد نیاز به تغییر موقعیت نسبی جریان ورودی و خروجی داشته باشد یا اینکه از موج گیر استفاده شود.

سخن آخر

در کشور ما محصولات و نمونه های مختلفی از تجهیزات مرتبط با صنعت تأسیسات از جمله تجهیزاتی مانند پمپ و بوستر پمپ توسط شرکت های تولیدی و توزیع کننده عرضه می شود. شرکت ما با نام تجاری ونداد تجهیز به عنوان مرجع تخصصی فروش چنین محصولاتی، ضمن ارائه تجهیزات مرتبط با قیمت مناسب بر آن است تا بهترین کیفیت و رضایت را از آن هموطنان و بخصوص صنعت گران نماید. در صورتی که قصد خرید انواع تجهیزات در حوزه تأسیسات ساختمان و صنعت دارید و نیاز به مشاوره دارید می توانید برای اطلاعات بیشتر و همچنین مشورت با کارشناسان فروش با ونداد تجهیز تماس بگیرید.