پمپهای چند مرحلهای از پمپهای متداول هستند که فشار قابل توجهی را ایجاد میکنند و قادرند آب و سیال را تا ارتفاع زیادی پمپاژ نمایند. این پمپها را با توجه به شرایط و ارتفاع بهصورت دو یا چندمرحلهای طراحی میکنند؛ به طوری که هر مرحله را میتوان یک پمپ تک مرحلهای فرض کرد. البته در این حالت، همه پروانهها به یک محور واحد متصل بوده و داخل یک بدنه قرار میگیرند.
در پمپهای چندمرحلهای، یک بالانس پیستون وجود دارد. این بالانس برای جبران نیروهای تراستی یا محوری شفت، یا محور پمپ، کاربرد دارد.
در پمپ چند مرحلهای که دارای بالانس بیستون است، فشار در طرفبیرون بالانس پیستون به اندازهی فشار ورودی است. این فشاره از طریق اجازه نشتی در امتداد بالانس پیستون از طرف لوله تعادل به طرف ورودی پمپ حفظ میشد. این نوع پمپها در انتهای محور خود دارای نشتبند میباشند.
در این گونه پمپها، لوله تعادل وجود دارد که وظیفهی آن نگهداری فشار دو طرف نشتبندها برابر با فشار ورودی پمپ میباشد. بنابراین، تا وقتی که فشار روغن نشتبند از فشار ورودی پمپ بیشتر باشد نشتی نشتبند سبب نشت روغن به داخل پمپ میشود. ولی نشت مایع پمپ به سیستم روغن نشتبند اتفاق نمیافتد. به دلیل اینکه روغن نشتبند جزء مایعات زود تبخیر نیست، اگر درون پمپ نشت کند مایع پمپ را آلوده نمیکند. در بعضی مواقع از روغن روانکاری به جای روغن نشتبند در پمپهایی که وظیفه آنها حمل هیدروکربن است استفاده میشود.
ارسال سیال در پمپهای چندمرحلهای بهصورت فزاینده میباشد. طرز کار سیستم پمپ چندمرحلهای بدین گونه است ابتدا در مرحله اول، سیال ورودی به دو بخش تقسیم شده و فشار آن افزایش مییابد. سپس سیال وارد مرحله بعدی شده و در آنجا هم تقسیم شده و فشار آن افزایش مییابد. این روند تا انتها و با توجه به مراحل پمپ ادامه مییابد تا اینکه در نهایت فشار سیال به فشار دلخواه برسد.
پمپهای چندمرحلهای درانواع مختلفی ساخته میشوند. این پمپها هم بصورت ثابت و هم بصورت قابل حملونقل (پرتابل) وجود دارند. این پمپها در پروژههای ساختمانی و صنعتی کاربرد زیادی دارند و توسط شرکتها و پیمانکاران به وفور مورد استفاده قرار میگیرند.
متداولترین کاربرد پمپ چندمرحلهای ثابت، استفاده در چاههای آب بهمنظور استخراج و تامین آب است. از این پمپها در تامین ماده مبرد برای خنک کردن ابزار و تجهیزات گوناگون نیز استفاده میشود. همچنین، چنانچه در مصارف صنعتی و خانگی به آب پرحجم و پرفشار نیاز باشد میتوان از پمپهای چند مرحلهای استفاده نمود.