زنت (Zent) دستگاهی سرمایشی و گرمایشی ساخت ایران است. این دستگاه بر اساس تبرید تبخیری ساخته شده و در مناطق گرم و خشک ایران به کار میرود. این دستگاه قابلیت تولید سرما، گرما و تنظیم رطوبت هوا را دارد. از آنجاییکه زنت برای تهویه هوا در دو فصل تابستان و زمستان استفاده میشود، نام آن از سه واژه زمستانی/نیمه/تابستانی گرفته شده است. درواقع دستگاه زنت ترکیبی از هواساز و کولرهای آبی است که در صنایع مختلف و مجتمعهای اداری، تجاری، خدماتی، و مسکونی استفاده میشود. مینی زنتها نیز گزینه مناسبی برای تکواحدیها هستند.
زنتها از کولرهای آبی بزرگتر هستند. این دستگاه در فصل تابستان عملکرد تهویه مطبوع داشته و همانند کولر آبی، هوا را از محیط خارجی دریافت و پس از عبور از میان پوشالهای خیس، فضای داخل را خنک میسازد. درواقع پمپ، آب را از وسیلهای به نام تشتک به سمت پوشالها هدایت میکند. چرخش فن باعث ایجاد جریان هوا روی پوشالها میشود. میل به تبخیر رطوبت پوشالها در کنار گرمای نهانی که از هوای عبوری گرفته میشود باعث تولید هوای خنک میگردد. نکته قابل توجه این است که رطوبت پوشالها همانند فیلتری عمل میکند که مانع از نفوذ ذرات معلق و آلایندهها میشود.
دستگاه زنت در زمستان بهعنوان وسیله گرمایشی استفاده میشود. بدین ترتیب که دستگاه هوای فضای داخل را گرفته و پس از عبور از بین کویل آب گرم که در بالای دستگاه تعبیه شده، هوای گرم در فضای داخلی ایجاد میشود. با توجه به اینکه سیستم تولید سرما در دستگاه زنت شبیه کولرهای آبی است، این دستگاه برخلاف ایرواشر نیازی به پمپ آب قوی و تعداد زیادی نازل برای پودر کردن قطرههای آب ندارد. ضمن اینکه به نسبت ایرواشرها قیمت ارزانتری دارد.
دستگاه زنت از اجزای مختلفی تشکیل میشود که در این میان میتوان به دریچه هوای تازه، کویل آب گرم و دیگر مواردی که در ادامه میآید اشاره کرد. سایر این اجزا عبارتاند از:
دستگاه زنت برای مکانها و سالنهای بزرگ مناسب است. ضمن آنکه این دستگاه از تبخیر رطوبت برای تولید سرما استفاده میکند. به همین خاطر بههیچوجه گزینه مناسبی برای مناطق مرطوب محسوب نمیشود و صرفاً برای مناطقی با آبوهوای گرم و خشک مناسب است.
در مورد نصب و نگهداری دستگاه زنت لازم است نکاتی را از انتخاب مکان مناسب گرفته تا تعویض پوشال رعایت نمود. در ادامه مفصلتر به نکات مربوط به نصب دستگاه زنت اشارهشده است:
در مورد مزایای دستگاه زنت میتوانیم بگوییم که اولا قیمت آن نسبت به سایر دستگاهها و سیستمهای تهویه پایینتر است. دوم اینکه نصب و راهاندازی سادهای دارد. و سوم اینکه انرژی کمتری نیز نسبت به سایر همقطارهایش مصرف میکند.
در ادامه به دیگر مزایای این دستگاه اشاره میکنیم:
در کنار مزایای دستگاه زنت معایبی را نیز میتوانیم بیان کنیم. در این میان میتوان به این نکات اشاره کرد که این دستگاه مختص مناطق گرم و خشک است و گزینه کاربردی برای مناطق مرطوب به شمار نمیآید. همچنین دمای سرمایشی محدودی دارد.
جالب است بدانید که زنت و هواساز هر دو برای ایجاد سرما، گرما و رطوبت در ساختمان به کار میروند. نکته قابلتوجه این است که سرما در دستگاه زنت مانند روش تولید سرما در کولرهای آبی است، درحالیکه هواسازها برای تولید سرما و گرما از دستگاه بیرونی مثل چیلرها و بویلرها استفاده میکنند. از طرف دیگر، هواسازها نیازمند استفاده از فیلتر هستند چرا که سیستم تولید سرمایش و گرمایش آنها بر اساس تبخیر و رطوبت زنی نیست.
در این رابطه باید بگوییم که در هردو دستگاه، هوای تهویه شده از طریق کانال در محیط منتشر میشود. همچنین هردو بدون کمک دستگاه جانبی میتوانند سرما تولید کنند. این در حالی است که برای تولید گرما در زنت و داکت اسپلیت از دستگاه دیگری مانند پکیج یا بویلر استفاده خواهد شد. همچنین در دستگاه زنت سرمایش تبخیری داریم اما روش تولید سرما در داکت اسپلیت سیکل تبرید تراکمی است. علاوه بر اینها دستگاه زنت از سرمایش تبخی